سیر تحول انتشارات و چاپ در دانشگاه تهران
شکلگیری انتشارات در بدو تأسیس بر اساس تصویبنامه ۳۶۵۶ مورخ ۳۱/۳/۱۳۱۵ هیأت دولت به وزارت معارف و اوقاف اجازه داده شده است مبلغ ۳۰۰ هزار ریال به دانشگاه تهران هدیه نماید تا به ترتیبی که مقتضی بداند به خریداری چاپخانه اقدام نماید و چاپخانه مزبور از جمله اموال دانشگاه باشد (مقررات دانشگاه، ۱۳۱۶).
در جلسه سی و دوم شورا، قرارداد خرید ششصد سهم از شرکت سهامی چاپ جهت دانشگاه تصویب شد (صورتجلسات شورای دانشگاه، ۱۳۱۵) و دبیرخانه دانشگاه مسئولیت اجرای این مصوبه را بهعهده گرفت و بههمین دلیل هم در شناسنامه آثار چاپشده این دوره، در کنار نام ناشر، یعنی شرکت سهامی چاپ، عبارت "نشر از طرف ادارة آموزش عالی و دبیرخانه دانشگاه" نیز افزوده شد (راهنمای دانشگاه تهران، ۱۳۱۸-۱۳۱۷).
تأسیس دایرة انتشارات
در سال ۱۳۲۰ دایرة انتشارات دانشگاه تشکیل شد و مسئولیت یکسانسازی کلیه امور چاپ را بهعنوان یکی از دوایر دبیرخانه دانشگاه بهعهده گرفت (راهنمای دانشجویان دانشگاه تهران، ۱۳۲۰)
اداره انتشارات و روابط دانشگاهی بینالمللی
از اواخر سال ۱۳۲۴ ادارهای به نام" اداره انتشارات و روابط دانشگاهی بینالمللی" بهعنوان یکی از ادارات تابعه دبیرخانه دانشگاه تهران تأسیس شد که جایگزین دایرة انتشارات شد (راهنمای دانشگاه تهران، ۱۳۲۶).
اداره انتشارات و روابط فرهنگی که اصل و اساس مؤسسه انتشارات و چاپ فعلی است، بهمنظور چاپ کتابها و رسالههای استادان دانشگاه و ترجمه کتابهای علمی و ادبی مورد نیاز دانشگاهیان، اعم از استاد و دانشجو تأسیس گردید (راهنمای دانشگاه تهران، ۱۳۲۶).
وظایف اولیة انتشارات
وظایف عمدهای که در بدو تأسیس اداره انتشارات برای آن تعیین شد، عبارت بود از:
١- انتشار آییننامه و تصویبنامههای شورای دانشگاه و قوانین دانشگاه؛
۲- نشر سالنامه دانشگاه و کمک به نشر سالنامه دانشکده ها؛
٣- نظارت در انتشار نشریههای متضمن تحقیقات علمی و ادبی و آزمایشگاهی استادان دانشگاه و سایر عملیات بنگاههای تابع آن؛
۴- کمک به تهیه و انتشار دروس استادان و رفع نیازمندیهای علمی دانشجویان با چاپ فهرست مفصل مراجع و مأخذ تحقیق و مطالعه؛
۵- تهیه نشریه حاوی سؤالات امتحانات دانشکده بهمنظور راهنمایی دانشجویان و استادان؛
۶- مطالعه و تلخیص مقالات یا اخباری که در جراید و مجلات داخلی و خارجی درباره دانشگاه تهران درج میشد و همچنین تهیه اخبار و مقالاتی که انتشار آنها برای معرفی دانشگاه تهران لازم باشد (راهنمای دانشگاه تهران، ۱۳۲۶).
انتشار اولین کتاب
ادارة انتشارات و روابط دانشگاهی بینالمللی و" انجمن تالیف و ترجمه " با همکاری یکدیگر در سال ۱۳۲۵ کتاب وراثت در موضوع آسیبشناسی، تألیف دکتر عزت الله خبیری را بهعنوان اولین کتاب انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رساندند.
تأسیس رسمی چاپخانه دانشگاه
در اوایل سال ۱۳۲۵ به دنبال مصوبه هیأت وزیران و تلاش دکتر شمس الدین امیر علایی، چاپخانه وزارت کشاورزی به دانشگاه تهران واگذار شد (صورتجلسات شورای دانشگاه، ۱۳۲۵) و چاپخانه وزارت کشاورزی که دو باب مغازه در دروازه دولت بود، بهمنظور سهولت در کار و نظارت بر عملکرد آن، کلیه تجهیزات و ماشینآلات به زیرزمین دانشکده علوم منتقل گردید و در سال ۱۳۲۷ رسماً کار خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۳۳ ماشینآلات چاپ از زیرزمین دانشکده علوم به زیرزمین سازمان مرکزی منتقل شد.
در ۱۳۳۴ اداره نامبرده به اداره کل انتشارات و روابط دانشگاهی تبدیل شد (سالنامه دانشگاه تهران، سال تحصیلی ۱۳۳۵-۱۳۳۴)
احداث ساختمان جدید انتشارات و چاپ در سال ۱۳۳۹ آغاز شد و در مدت ۳ سال به پایان رسید و تجهیزات و ماشینآلات چاپ چاپخانه مستقر در زیرزمین سازمان مرکزی بهتدریج به ساختمان جدید منتقل و نیازها و تجهیزات لازم نیز تهیه و تکمیل شد.
اداره کل انتشارات و روابط کتابخانهها
در سال ۱۳۴۳ مشخص شد که دو خدمت: یکی نشر کتاب و دیگری رسیدگی به امور روابط فرهنگی و اعطای بورس به دانشجویان خارجی، هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند و دو کار به کلی متفاوت اند و بهتر آن است که هریک بهصورتی مستقل اداره شوند.
بنابراین با پیشنهاد به ریاست دانشگاه، اداره جدیدی به نام اداره روابط فرهنگ و بورس ها تشکیل شد و مقرر شد با ترکیب کتابخانه مرکزی و اداره کل انتشارات واحد جدیدی به وجود آید که این واحد جدید، "اداره کل انتشارات و روابط کتابخانهها" نامگذاری شد و کتابخانه مرکزی هم جزئی از آن بود (افشار، ۱۳۵۴).
مؤسسة انتشارات و چاپ
در سال ۱۳۶۸ فروش انتشارات دانشگاه به سازمان چاپ دانشگاه محول شد و از آن تاریخ به بعد، ادارة فروش بهعنوان واحدی مستقل، اقدام به توزیع و فروش کتابهای انتشارات کرده است (بهرامی، ۱۳۶۶).
در اسفند ۱۳۴۸"اداره انتشارات" و "سازمان چاپ دانشگاه" ادغام شدند و بهصورت "سازمان انتشارات و چاپ دانشگاه" درآمد (محبویی اردکانی، ۱۳۵۰) و در سال ۱۳۴۹ به "مؤسسه انتشارات و چاپ" تغییر نام یافت.
مؤسسه انتشارات و چاپ بعد از انقلاب اسلامی
در سال ۱۳۵۹ بعد از انقلاب اسلامی ایران و خصوصا بعد از انقلاب فرهنگی فعالیتهای مؤسسه متوقف شد. علت این امر نیز آن بود که کلیه شوراهای انتشاراتی دانشگاهی منحل و رسماً تعطیل اعلام شدند و قدرت قانونی شوراهای انتشاراتی دانشگاهها به مرکز نشر دانشگاهی واگذار شد (بهرامی، ۱۳۶۶).
در آن هنگام، قرار برآن شد که مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تنها کتابهایی را که رو به اتمام بودند، چاپ کرده و از بستن قرارداد جدید خودداری کند و کتابهای آماده چاپ یا حتی در نیمه راه چاپ، برای تصمیم نهایی به مرکزنشردانشگاهی ارسال شود. در این مدت که مؤسسه کار و فعالیت آنچنانی نداشت و لغت نامه دهخدا را که نیاز به هیچ تصویبیه مجددی نداشت، در تیراژ ۴۰۰۰ نسخه چاپ کرد (بهرامی، ۱۳۶۶).
پس از بازگشایی مجدد دانشگاهها در سال ۱۳۶۳، بهمنظور تعیین خطمشی منطبق بر موازین اسلامی در شهریور ۱۳۶۷ مقررات و آییننامه جدید پذیرش و نشر در ۳۴ ماده بهتصویب شورای هماهنگی انتشارات دانشگاه رسید و با تصویب شورای دانشگاه در آذر ماه ۱۳۶۹ مورد بررسی و اصلاح مجدد قرار گرفت که از آن زمان جایگزین کلیه مقررات قبلی مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران شد. در این آیین نامه، تعداد اعضای شورای انتشارات به بیست و دو نفر افزایش و تعداد کمیته های تخصصی به چهار کمیته کاهش یافته است.
از سال آغاز تا سال ۱۳۹۰ مدیران مؤسسه به شرح جدول زیر عبارت بودند از:
رؤسای انتشارات از آغاز تا کنون
دکتر پرویز ناتل خانلری |
۱۳۳۳ - ۱۳۲۴ |
دکتر ذبیح الله صفا |
۱۳۳۹ -۱۳۳۳ |
دکتر حسین مینوچهر |
۱۳۳۹- ۱۳۴۲ |
دکتر حافظ فرمانفرماییان |
۱۳۴۳-۱۳۴۲ |
ایرج افشار |
۱۳۵۰- ۱۳۴۳ |
دکتر ابراهیم کوهستانی |
۱۳۵۳ - ۱۳۵۰ |
دکتر بهرام فرهوشی |
۱۳۵۷-۱۳۵۳ |
دکتر حسین عرفانی |
۱۳۵۷ |
دکتر داریوش فاتحی |
۱۳۵۹- ۱۳۵۷ |
دکتر فیروز حریرچی |
۱۳۶۶- ۱۳۵۹ |
دکتر محمد شکرچی زاده |
۱۳۷۰-۱۳۶۶ |
دکتر عباس راستگو |
۱۳۷۷-۱۳۷۰ |
دکتر محمد علی راد |
۱۳۷۷ |
دکتر محمد شکرچی زاده |
۱۳۸۵-۱۳۷۷ |
دکتر حمید طالب زاده |
۱۳۸۸- ۱۳۸۵ |
دکتر جان اله کریمی مطهر |
۱۳۸۹- ۱۳۸۸ |
دکتر حسن سرشتی |
۱۳۹۰- ۱۳۸۹ |
دکتر ایرج اله دادی |
1395- ۱۳۹۰ |
دکتر محمد موسی خانی |
1400-1395 |
دکتر مرتضی اکبری 1400-000 |
در سال ۱۳۸۲ عملیات ساخت ساختمان جدید در تاریخ۲۰/۸/۱۳۸۲ شروع شد و در تاریخ ۵/ ۹ / ۱۳۸۳ پایان یافت. آخرین تحولاتی که در سال ۱۳۸۹ در دانشگاه تهران به وقوع پیوسته، تغییرات ساختاری و راهبردی بود که به موازات آن با تصویب هیات رئیسه دانشگاه، ساختار و نام مؤسسه انتشارات نیز تغییر کرد و از ادغام واحد "اداره کل تامین تجهیزات و منابع علمی" و "مؤسسه انتشارات و چاپ" واحد جدیدی به نام "اداره کل خدمات پژوهشی و انتشارات" ایجاد شد.
درسال 1398نیز بهدنبال تغییرات در ساختارسازمانی دانشگاه، موسسه انتشارات از دفتر تجهیزات آزمایشگاهی منفک شد و بهصورت مستقل با عنوان"موسسه انتشارات دانشگاه تهران" به ادامه فعالیت پرداخت. همچنین با هدف بهبود کیفیت چاپ و کاهش هزینههای نگهداری، چاپخانه دانشگاه به طورکامل تعطیل و فعالیتهای آن برونسپاری شد.
نگاهی به زندگیرؤسا و سرپرستان مؤسسه انتشارات
شایسته است از رؤسای انتشارات، به کوتاهی یاد کرده و نیم نگاهی به زندگی شان بیفکنیم.
بیشک، بی تلاش و همت آنان، این شکفتگی سامان نمی پذیرفت. از این رویه، برای آنکه یاد آنان را گرامی بداریم و تلاششان را ارج بگذاریم، چکیده زندگی و آثار آنان را زینت بخش این دفتر میکنیم.
یادآوری میشود که با دریغ نام تنی چند از سرپرستان در این بخش نیامده که دلیل آن در دست نداشتن اطلاعات درباره زندگی آنها بود.
دکتر پرویز ناتل خانلری
نخستین رئیس انتشارات دانشگاه تهران
به سال ۱۲۹۲ خورشیدی بود که یکی از چهره های تابان دانشگاهی پا به جهان هستی نهاد تا دیرگاهی دیگر در گستره فرهنگ و دانش این مرز و بوم نامی ماندگار شود. از آن آغاز، درس آموخت و دانش اندوخت، تا آن که در سال ۱۳۲۲ دکتری زبان و ادبیات پارسی را با پایاننامه"تحقیق در عروضی فارسی" دریافت.
در سال ۱۳۲۷ به پاریس رفت و دوره دوساله انستیتو دو فونتیک زبانشناسی را گذرانید. پیش از آن، نخست در دبیرستانهای رشت و تهران به آموزش پرداخت. پس از دریافت دکتری نیز مدتی با درجه دانشیاری در دانشگاه تهران به آموزش پرداخت و
در سال ۱۳۲۹، پس از بازگشت از فرانسه، با رتبه استادی به تدریس پرداخت.
خانلری، برون از دانشگاه تهران، مجله ادبی"سخن" را با نگاهی و شیوهای نو منتشر کرد. گفتنی است که از هنگام آموختن در دبیرستان، نوشتهها و شعرهایش در مجله مهر، پژواک داده می شد.
آشنایی او با گروه اربعه ، نگاه ادبی او را به فراز کشانید. او در نوشتاری از این آشنایی به نیکی یاد می کند و "دوستی آنها را مغتنم" شمرده است. شعر او میان شعر کهن و نو است. خانلری در سال ۱۳۲۱ شعر یغمای شب و ظهر را به چاپ رساند، با نگاهی به طبیعت، اما عقاب، شاهکار سروده او، در پیمانه مثنویگونه، شکوهی درخور دارد. نگاه خانلری در این سروده، پویا و ستیهنده است، گویی او در عقاب، به یکی از یاران گروه اربعه مینگرد و چشم از او بر نمیدارد.
دکتر خانلری، نخستین رئیس انتشارات و روابط عمومی دانشگاه تهران است. او مدتی نیز معاون وزارت کشور، وزیر فرهنگ، سناتور، عضو فرهنگستان، مدیر پیکار با بیسوادی، طراح سپاه دانش و پی افکن بنیاد فرهنگ ایران بود که در ریاست او بر این بنیاد، سیصد اثر پر ارزش به چاپ رسید. او مجله سخن را به مدت ۳۵ سال منتشرکرد.
بیشتر آثار خانلری در زمینه زبان شناسی است که جستارهایش ماندگارند و پرارزش.
دکتر ذبیح الله صفا
دومین رئیس انتشارات دانشگاه تهران
به سال ۱۲۹۰ خورشیدی در شهمیرزاد سمنان کودکی زاده شد که سال های پسین، کسی بود که بر تارک دانشگاه تهران، چون ماه تابان درخشید.
سال ۱۳۰۴ رهسپار تهران شد، آموخت و آموخت، تا آن گاه که در ۱۳۲۲"حماسه سرایی در ایران" را دانشنامه دکتری خود کرد. نوشتارهای ادبی، تاریخی و فلسفی او از ۱۳۱۲ خورشیدی در چندین مجله به چاپ رسید. در ۱۳۲۲ در دانشکده ادبیات، تاریخ ادبیات ایران را آموزش داد.
از ۱۳۲۰، نخست، معاون، آنگاه کفیل دانشسراهای مقدماتی، رئیس اداره تعلیمات عالیه و تعلیمات متوسطه وزارت فرهنگ و عضویت یونسکو را به عهده داشت.
دکتر ذبیح الله صفا دومین رئیس انتشارات دانشگاه بود. مقالههای وی در نشریههای مهر، ایران امروز، تعلیم و تربیت، جلوه، سخن، پشوتن، یغما، دانش، فرهنگ، مربی، تمدن، ارتش و .... به چاپ می رسید. نیز او چهار سال شباهنگ را منتشر کرد.
گفتنی است که در سال ۱۳۲۰ خانلری بر آن بود تا مجله سخن را منتشر کند، اما به انگیزه سن کمش، پروانه مدیر مسئولی به نام ذبیح الله صفا صادر شد که یک سال بعد، خود خانلری مدیری و سردبیری را خود به دست گرفت.
دکتر صفا از استادان نامآور و بنام دانشگاه تهران، پژوهشهایی ماندگار را در زمینه ادبیات کهن پارسی انجام داد که شهرهترین آثارش تاریخ ادبیات ایران در ۸ جلد، حماسه سرایی در ایران، علوم عقلی در تمدن اسلامی تا قرن پنجم تاریخ مزداپرستی در ایران قدیم، گنج سخن هستند، نیز دیوانعبدالواسع جبلی و دیوان سیف الدین فرغانی را تصحیح و مرگ سقراط و مادردیوانه را ترجمه کرده است.
دکتر ذبیح الله صفا در سال نخستین پدیداری رادیو، تاریخ زبانهای ایرانی و تاریخ جشنهای ایرانی را چندی باز گفت.
دکتر ذبیح الله صفا در سالهای پسین زندگی در شهر لوبک آلمان می زیست. وی در سال ۱۳۷۸ در لوبک آلمان در گذشت.
دکتر حسن مینوچهر
به سال ۱۲۹۰ در تهران متولد شد. در تیرماه ۱۳۳۲ همکاری خود را با دانشکده ادبیات دانشگاه تهران آغاز کرد و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران شد و در خردادماه ۱۳۳۸ دانشیار دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد. دکتر مینوچهر از تاریخ ۲۴ /۷/۱۳۳۶ به سرپرستی انتشارات دانشگاه تهران منصوب شد و این سمت را در تمامی دوران مأموریت دکتر ذبیح الله صفا حفظ کرد. وی همچنین مدتی در غیاب دکتر محمد معین سرپرستی مؤسسه لغت نامه دهخدا را برعهده داشت. دکتر مینوچهر در آذر ۱۳۳۹ به درجه استادی دانشکده ادبیات نائل شد. وی مدتها مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی بود. از آثار وی می توان به تصحیح التعرف لمذهب التصوف اشاره کرد.
دکتر حافظ فرمانفرمائیان
در سال ۱۳۰۶ در تهران متولد شد. وی دکترای خود را در رشته تاریخ و به سال ۱۳۳۵ از دانشگاه جرج تاون دریافت کرد. وی فرزند عبدالحسن میرزا فرمانفرما بود و سال ها ریاست کتابخانه فرمانفرمائیان را در دانشکده ادبیات برعهده داشت. دکتر حافظ فرمانفرمائیان در تاریخ ۵/۷/1341به ریاست اداره کل انتشارات و روابط دانشگاهی برگزیده شد. وی در سال ۱۳۴۱ به کرسی استادی تاریخ دانشگاه تهران دست یافت. کتاب اروپا در عصر انقلاب از جمله آثار منتشرشده اوست.
ایرج افشار
چهره ماندگار و پنجمین رئیس انتشارات دانشگاه تهران
به سال ۱۳۰۴ خورشیدی در تهران پا به جهان هستی نهاد، تا براید، بیاموزد، آنگاه انتشارات را راهی نو بیاموزاند.
بیست ساله بود که در دانشکده حقوق دانشگاه تهران، آموخت. پس از دانشآموختگی، کتابدار همان دانشکده شد، آن هم به مدت ده سال. پس آنگاه رئیس کتابخانه دانشسرای عالی شده، یک سال هم رئیس کتابخانه ملی شد و زمام انتشارات را به دست گرفت.
روی آوری انتشارات به چاپ متون و آثار گذشتگان، اندیشه او بود. خردمند بود و یاری رسان، بی دریغ به پژوهشگران یاری میرساند.
به هر روی ایرج افشار، نام آور کتاب و کتابداری با مجله جهان نو همکار بود، مدیر داخلی مجله آینده، سردبیر مجله مهر، سردبیر مجله سخن، مدیر مجلة کتاب ماه، مدیر و سردبیر مجله راهنمایی کتاب، مدیر مجله ایرانشناسی و ... بود.
ایرج افشار چهره خوشنام کتاب و کتابداری و یکی از رئیس های خوشنام انتشارات دانشگاه تهران، در ۱۸ اسفند ۱۳۸۹ در ۸۵ سالگی درگذشت.
دکتر ناصرقلی قاجار
به سال ۱۲۹۳ در تهران متولد شده، در سال ۱۹۳۷ دکترای علوم خود را دریافت کرد. دکتر قاجار در سال ۱۳۱۶ دانشیار دانشکده علوم دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۳۳ به معاونت دانشکده فنی رسید. پس از آن، در سال ۱۳۴۰ به عنوان سرپرست دانشجویان ایرانی و رایزن فرهنگی در کشور فرانسه برگزیده شد. دکتر قاجار از تاریخ۲۸/۱/1347 به عنوان مدیرعامل چاپخانه دانشگاه تهران به کار پرداخت.
دکتر ابراهیم کوهستانی
به سال ۱۳۱۴ در تهران متولد شد. دانشآموخته دبیرستان البرز بود و از دانشکده کشاورزی در رشته خاکشناسی کارشناسی خود را دریافت کرد. وی مدرک دکترای خود را از دانشگاه پاریس در سال ۱۹۶۴ در رشته ژئودینامیک دریافت کرد. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۳ و ۱۳۴۴ تدریس در دانشکده کشاورزی را آغاز کرد. وی دارای چندین سمت اجرایی بود که می توان به برخی از آنها اشاره کرد: مدیر کل دانشگاه تهران در سالهای ۱۳۴۷ و ۱۳۴۸، معاون مخصوص رئیس دانشگاه (پروفسور رضا) به مدت ۲ سال پیش از عزیمت پروفسور رضا به سفارت در یونسکو، وی مستشار و معاون هیأت نمایندگی ثابت ایران در یونسکو را به عهده داشت.
دکتر کوهستانی از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ مدیر عامل دانشگاه تهران شد، پس از آن وی عضو مؤسس و معاون مدرسه سیاسی وزارت امور خارجه تا ۱۳۵۷ شد. در سال ۱۳۵۹ وی به فرانسه رفت و در آنجا اقامت گزید و در یکی از دانشگاه های پاریس مسئولیت امور فرهنگی و دانشجویی را به عهده گرفت. تعدادی از آثار دکتر کوهستانی عبارت اند از:
۱- کتاب خاک، ناشر انتشارات دانشگاه تهران. (این کتاب ۲ سال پس از انتشار توسط پروفسور حیاتی رئیس دانشکده علوم دانشگاه ارز روم ترکیه به ترکی استانبولی ترجمه و برای دوره های فوق لیسانس و بالاتر تدریس می شد.)
۲- نوسازی جامعه، ناشر انتشارات فرانکلین ٣- جهان سوم در سال ۲۰۰۰
دکتر بهرام فره وشی
به سال ۱۳۰۴ خورشیدی دیده به دنیا گشود. وی سال ۱۳۳۶ پس از دریافت دکتری زبان و ادبیات فارسی برای ادامه تحصیل در رشته ایران شناسی به فرانسه رفت و در سال ۱۳۴۱ دکتری تتبعات عالیه دانشگاه پاریس را دریافت کرد. وی از سال ۱۳۵۳ تا شهریور ماه1357 سرپرستی مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران را برعهده داشت.
از آثار ایشان ترجمه کتاب های هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی به قلم گیرشمن، تألیف دو مجلد فرهنگ فارسی به پهلوی و پهلوی به فارسی، ترجمه کارنامه اردشیر بابکان و تألیف، جهان فروری را می توان نام برد.
دکتر حسین عرفانی
به سال ۱۳۱۱ در بندرانزلی متولد شد. وی در رشته معدن از دانشگاه وین دانشنامه دکتری دریافت کرد و از سال ۱۳۳۷ به تدریس در دانشکده علوم دانشگاه تهران پرداخت. وی در سال ۱۳۵۳ با درخواست دکتر فرهوشی به عنوان عضو هیات مدیره مؤسسه انتشارات و چاپ انتخاب شد و در اواخر شهریور ماه ۱۳۵۷ به عنوان سرپرست مؤسسه انتشارات و چاپ برگزیده شد و در
۲۵/۱۲/ 1357 استعفا کرد. کتاب بلورشناسی، قانون ابن سینا، زمین شناسی اقتصادی و سنگ شناسی محلی از آثار چاپشده اوست.
دکتر داریوش ورکانی فاتحی
متولد ۱۳۱۹ در شهرستان سنندج و دانشآموخته رشته کشاورزی بود. وی در تاریخ ۶ فروردین ماه ۱۳۵۸ به سرپرستی موسسه انتشارات وچاپ دانشگاه تهران برگزیده شد و در یازدهم بهمن ماه 1359 از این سمت استعفا داد.
دکتر فیروز حریرچی
دکتر فیروز حریرچی در سال ۱۳۲۰ هجری خورشیدی در تبریز متولد شد و در سال ۱۳۵۴ فارغ التحصیل دکترای رشته زبان و ادبیات عرب از دانشکده الهیات دانشگاه تهران شد. وی از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۷ در پژوهشکده فرهنگ ایران تدریس کرد.
همچنین در سال ۱۳۷۶ در دانشگاه تربیت مدرس و در آذر ماه سال ۱۳۷۸ در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران استاد برجسته شد و لوح تقدیر دریافت کرد. وی چندین سال نیز ریاست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران را برعهده داشت.
دکتر فیروز حریرچی کتاب های موشح در ادبیات عرب، دراسه و جیزة حول اشعار هاتف العربیه، پارسیان عربی نویس و تدوین و ترجمه فرهنگ مصطلحات سیاسی عربی - فارسی را تألیف و کتاب های دفاع از اسلام، شیعه و عاشورا، تأثیر زبان فارسی در عربی، امثال سائرة متنبی، دستور معالم الحکم و مأثور مکارم الثیم از علی(ع) را ترجمه کرده و حدود چهل مقاله در مجلات خارجی و داخلی نوشته است. دکتر فیروز حریرچی از سال ۱۳۵۹ تا سال ۱۳۶۶ سرپرستی مؤسسه را برعهده داشت.
دکتر عباس راستگو
متولد ۱۳۲۲ در قمصر کاشان و دانشآموخته مهندسی مکانیک از دانشگاه ایالتی میشیگان آمریکاست. وی در سال ۱۳۷۰ به سمت سرپرست انتشارات دانشگاه تهران منصوب شد و مدت ۷ سال در این سمت انجام وظیفه نمود. تدوین ۱۵ جلد کتاب تخصصی و چندین مقاله وگزارش علمی و فنی از جمله موارد کارنامه پژوهشی ایشان است. تعدادی از آثار دکتر راستگو عبارت اند از:
تحلیل دستگاه های مکانیکی به کمک کامپیوتر، طراحی مکانیزم های مکانیک محیطهای پیوسته برای مهندسین، هلیکوپتر، الاستیسیته، محاسبات طراحی (برای صنعتگران تأسیساتی)، اجزای محدود.
دکتر محمدعلی راد
متولد ۱۳۲۲ در پاریز کرمان. وی در سال ۱۳۴۷ مدرک دکتری را در رشته دامپزشکی از دانشگاه تهران دریافت کرد و تخصص خود را در زمینه بیماریهای داخلی دام های کوچک از دانشگاه ایلینوی آمریکا دریافت کرد. دکتر راد در سال ۱۳۷۷ به عنوان سرپرست مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران منصوب شد. راد در سال ۱۳۷۷ به مقام استادی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران نائل شد.
از آثار وی می توان به تألیف۱۲ جلد کتاب تخصصی در زمینه دامپزشکی، و چندین ترجمة اشاره کرد.کتابهای بیماری های مشترک در دام و انسان از آثار اوست.
دکتر محمد شکرچی زاده
دکتر محمد شکرچی زاده در سال ۱۳۳۹ در اصفهان متولد شده و در سال ۱۳۶۴ هجری شمسی مدرک فوق لیسانس رشته راه و ساختمان را از دانشکده فنی دانشگاه تهران دریافت کرده است. از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۰ سرپرست مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران بود. وی سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه رفته و در رشته کاربرد بتن های توانمند در ساختمان نیروگاههای اتمی دکتری دریافت کرد. پس از بازگشت از فرانسه، از سال ۱۳۷۸ استادیاری دانشگاه تهران و عضویت هیأت امنای آثار محمدعلی جمالزاده را برعهده گرفت.
دکتر محمد شکرچی زاده حدود شصت مقاله علمی تخصصی در نشریات و کنفرانسهای بین المللی ارائه کرده است. کتاب بتن غلتکی در سدسازی را در سال ۱۳۸۲ ترجمه و منتشر کرده است.
دکتر سید حمید طالب زاده
دکتر سید حمید طالب زاده به سال ۱۳۳۷ در اصفهان زاده شد. سال 1363 لیسانس و سپس در سال 1365 فوق لیسانس عمران را از دانشکده فنی دانشگاه تهران گرفت. چندی بعد، تحصیل در رشته ای متفاوت را آغاز کرد و سال 1373 فوق لیسانس و ۴ سال بعد موفق شد دکترای فلسفه را از دانشگاه تهران دریافت کند. سپس استادیار و اینک استادگروه فلسفه دانشگاه تهران است. مدیر گروه فرهنگ شبکه یک سیما، مدیر شبکه چهار سیما و مدیر کل پژوهشهای سیما و از سال 1385 رئیس مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران بوده است.
دکتر جان اله کریمی مطهر
در سال ۱۳۴۳ خورشیدی در شهرستان آمل متولد شد. وی در سال ۱۳۷۴ از دانشگاه دولتی لامانسف مسکو در رشته زبان و ادبیات روسی دکتری دریافت کرد. وی مدیر گروه زبانشناسی و زبان های خارجی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و همچنین عضو انجمن ادبی بونینشناسان سن پتربورگ روسیه است.
وی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ معاون آموزشی دانشکده زبانها و ادبیات خارجی بود. در سال ۱۳۸۸ خورشیدی ریاست مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران را به عهده گرفت. وی تا پایان فروردین ماه سال ۱۳۹۰ خورشیدی در این سمت انجام وظیفه کرد .
دکترکریمی مطهر در آذر ماه ۱۳۸۹ خورشیدی به مقام استادی دانشکده زبان ها وادبیات خارجی دانشگاه تهران نائل شد.
از آثار وی می توان به تالیف و ترجمه بیش از۱۰ عنوان کتاب در زمینه تئوری و تاریخ ادبیات روسیه و همچنین نمایشنامه های روسیه اشاره کرد.
دکتر حسن سرشتی
متولد ۱۳۴۴در اصفهان، تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان را در تهران گذرانید. به سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۶، به مدت ۴۹ ماه در جبهه های حق علیه باطل حضور مستمر داشت. آنگاه در سال ۱۳۶۹ در کنکور سراسری، در رشته شیمی دانشگاه تهران پذیرفته شد و پس از دانش آموختگی در دانشکده علوم به گذراندن دورة کارشناسی ارشد در دانشکده شیمی پرداخت و آنگاه دکتری خود را در رشته شیمی تجزیه از دانشگاه تهران دریافت کرد.
دکتر حسن سرشتی در سال ۱۳۷۸ به عنوان عضو هیأت علمی دانشکده علوم به آموزش و پژوهش پرداخت. سال ۱۳۸۶ استادیار شد و در سال ۱۳۹۰ به دانشیاری دست یافت.
دکتر ایرج اللهدادی
متولد 1342 در قم. وی دوره کارشناسی را در دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد را در دانشگاه تربیت مدرس گذراند. سپس برای ادامه تحصیل به کانادا رفت و دکتری خود را در رشته اکولوژی گیاهی از دانشگاه لاوال دریافت کرد و به عنوان عضو هیأتعلمی دانشگاه تهران در پردیس ابوریحان به فعالیت پرداخت. دکتر الله دادی که اکنون استادتمام دانشگاه است، در سال 1390 به عنوان مدیرکل خدمات پژوهشی و انتشارات دانشگاه منصوب شد و تا مرداد 1395 این مسئولیت را بر عهده داشت.
دکتر محمد موسی خانی
متولد 1335 در شهرستان مرند. در سال 1358 دوره کارشناسی خود را در رشته علوم تربیتی در دانشگاه تبریز به پایان رساند و با آغاز جنگ تحمیلی در جبهههای جنگ حاضر شد و در سال 1360 مجروح و به اسارات نیروهای بعث درآمد. پس از اتمام جنگ تحمیلی و بازگشت اسرا به کشور، مجددا به دانشگاه بازگشت و دوره کارشناسی ارشد را در دانشگاه تربیت مدرس در رشته مدیریت بازرگانی گذراند و در سال 1373 فارغالتحصیل شد. سپس دوره دکتری را در دانشگاه تهران آغاز کرد و در سال 1383 دکتری خود را در رشته مدیریت سیستمها دریافت کرد.ایشان از سال 1370 کار خود را در دانشگاه تهران آغاز کرد و در گروه مدیریت فناوری اطلاعات که به همت ایشان و تنی چند از استادان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران راهاندازی شد، به تدریس پرداخت. در مرداد 1395 به سمت مدیرکل خدمات پژوهشی و انتشارات دانشگاه تهران منصوب شد و در سال 1398 در پی تغییر ساختار واحدهای دانشگاه و منفک شدن خدمات پژوهشی از انتشارات، در سمت رئیس مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران تا سوم آذر 1400 به فعالیت خود ادامه داد.
دکتر مرتضی اکبری
متولد 1362 در احمدآباد اصفهان. کارشناسی خود را در رشته ترویج و آموزش کشاورزی در دانشگاه شیراز و دوره کارشناسی ارشد را در دانشگاه تهران در رشته ترویج کشاورزی گذراند و دوره دکتری را نیز در رشته آموزش کشاوزی در دانشگاه تهران به پایان رسانید. با تأسیس دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، به عنوان عضو هیأت علمی در گروه کارآفرینی فناورانه مشغول به تدریس و تحقیق شد. دکتر اکبری در سال 1401 بهعنوان پژوهشگر جوان نمونه در جشنواره پژوهشی دانشگاه تهران انتخاب شد و همچنین به عضویت در باشگاه طلایهداران علم درآمد. تا سال 1402 تعداد 21 عنوان کتاب از ایشان منتشر شده و تعدادی از این کتب توسط مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران انتشار یافته است. دکتر مرتضی اکبری از آذر 1400 تا اسفند 1402 مسئولیت ریاست مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران را برعهده داشتند.
دکتر علی طاهری میرقائد
استاد گروه بهداشت آبزیان دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
- عضو کمیته پیشگیری و مداخله در رفتارهای خود آسیبرسان دانشگاه تهران
- عضو شورای سنجش آموزش پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- نماینده هیات اجرایی جذب اعضای هیات علمی دانشگاه تهران
- عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات زئونوز دانشگاه علوم پزشکی تهران
- عضو شورای سیاستگذاری ،برنامه ریزی و هماهنگی امور سامانه های آموزش عالی وزارت علوم تحقیقات و فناوری
- عضو کمیته اراسموس دانشگاه تهران
- ریاست مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران از اسفند 1402-